W marcu
Nie na długo wicher głuszy,
Ciepły wietrzyk wiosnę szepce,
Wiosna idzie, lód pokruszy,
Ciężkie śniegi w błoto wdepce.
Marzec na świecie od wczoraj i wiosna za progiem. Wprawdzie śnieg jeszcze leży, wicher ostry dmie, jak gdyby chciał odstraszyć wiosnę, ale za to gdy słonko wyjrzy, bodaj na chwilę, grzeje ono i świeci zupełnie inaczej, niż w zimie.
B. Dyakowski, Z naszej przyrody. Obrazy z życia zwierząt i roślin krajowych, Warszawa 1903, s. 1.
Przysłowia na marzec:
- Jeśli starzec przejdzie marzec, będzie zdrów.
- Suchy marzec, mokry maj, będzie żyto jako gaj.
- Deszcze w marcu nie są pożyteczne, ale śniegi żytom niebezpieczne.
- Gdy skowronek nie śpiewa, mróz marzec powiewa, gdy zanadto podmuchiwa, rolnikom szkody przybywa.
- Kiedy marzec przeżył starzec – będzie zdrów,
- Kiedy baba w marcu słaba – pacierz mów.
- Kto za prędko w marcu sieje, ten we żniwa zbyt truchleje.
- Marzec suchy, kwiecień mokry, maj chłodny – zbożom i owocom roczek płodny.
- Marzec wilgotny albo też słotny niesie przykrości gburom i mdłości.
- Marzec zielony, niedobre plony.
- Suchy marzec, maj zaś chłodny, kwiecień mokry – rok niegłodny.
- Śnieg marcowy owocom niezdrowy.
- W marcu jak w garncu.
- Gdy marzec suchy, kwiecień nagradza, bo deszcze sprowadza.
- Gdy w marcu grzmi, w maju śniegiem ćmi.
- Gdy w marcu topnieje, to na wiosnę mróz bieleje
Marzec – miesiąc zwiastujący wiosnę i przyszłe prace w polu, to także czas roztopów wiosennych. Czy marzec cieszył dawnych mieszkańców Gołębia? Być może bardziej budził lęk przed wielką wodą, marcowe zatory lodowe na Wiśle były częstą przyczyną powodzi. Każda fala powodziowa niszczyła tamy, licznie znajdujące się w okolicach Gołębia. Wśród dokumentów potwierdzających marcowe powodzie, jest akt zgonu dziewczynki z Matyg, Franciszki Waty, która zmarła 13 marca 1781 roku, mając zaledwie 4 dni… Z powodu powodzi, jej ciało nie mogło zostać pochowane na cmentarzu przykościelnym i tymczasowo złożono je w kościele, a po opadnięciu wody, zostało przeniesione na cmentarz.
Akt zgonu Franciszki Waty [1781 r.], Księga Zmarłych z parafii Gołąb 1776-1819.