Złota pustynia zbóż. Dojrzałość ziół i kwiatów. Dojrzałość roku. Dostatek słońca i ciepła, powietrze falujące pod wypływem gorąca. Środek sierpnia. Czas żniwa i czas przemijania niektórych roślin polnych. Od wieków ten środek lata miał swoją patronkę. Dawniej była nią bogini Marzanna, związana z mocą uśmiercania i odradzania przyrody. To dla niej słowiański lud ofiarował snopy zbóż, wianki z ziela, kwiatów i owoców. Z czasem miejsce Dziewanny, Marzanny, zajęła Matka Boska Zielna, której to lud przynosił skromne bukiety z sierpniowych kwiatów i zbóż.
Matka Boża stała się patronką ludzkiego wysiłku i troski o plon. 15 sierpnia w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w kościele od wieków święci się zboża: proso, żyto, pszenicę, jęczmień, owies oraz zioła, owoce i warzywa. Zioła (głównie: rozchodnik, krwawnik, dziewannę, lubczyk, rumianek, dziurawiec) i kwiaty do bukietów kobiety zbierały w lesie na cudzych polach. Czasem bukiety były bardzo duże, rozważne gospodynie uważały, że trzeba poświęcić sporo ziół i zbóż, aby mieć zapas magicznych roślin na cały rok. W czasie święcenia tych bukietów w kościele, kobiety starały się podnieść swój jak najwyżej. Po powrocie do domu trzykrotnie obchodzono chałupę z tym zielem. Poświęcone ziarno dawni rolnicy dodawali do zboża siewnego. Poświęcone makówki miały chronić przed suszą, święcono jabłka, ponieważ lud wierzył, że Matka Boża je rozdaje. Ziele z poprzedniego roku stary obyczaj nakazywał spalić na polu z ziemniakami lub kapustą, aby zapewnić urodzaj jesiennych zbiorów.
Bukiety przyniesione z kościoła, gospodarze też kładli w bruzdę na polu, miały zapewnić ochronę przed burzami i lepszy plon, następnego dnia przynoszono je do domów i wieszano pod obrazem. Gospodynie traktowały zioła magicznie, ponieważ dzięki nim potrafiły leczyć różne dolegliwości, poprawiać samopoczucie i chronić przed złymi mocami.
Bibliografia:
- Matki Boskiej Zielnej, https://naludowo.pl/kultura-ludowa/matki-boskiej-zielnej.html [dostęp: 16.08.2020].
- Marzanna Zielna, sierpniowe święto, https://slowianowierstwo.wordpress.com/2016/08/13/marzanna-zielna-sierpniowe-swieto/
- Zofia Kossak, Rok polski, obyczaj i wiara, Warszawa 2017.
- Kult Matki Ziemi a Święto Matki Boskiej Zielnej, https://bonclok.pl/slaskie-tradycje/obrzedy-zwyczaje-i-wierzenia/335-kult-matki-ziemi-a-swieto-matki-boskiej-zielnej.html [dostęp: 16.08.2020].
- Dziedzictwo kulturowe Lubelszczyzny. Kultura ludowa, Lublin 2001.